Details
Call Sign: PH-RYF
Registratie: PH-RYF
Bouwjaar: 1976
Serialnr: 105-0444
Operator: Ryfas Helicopters
Fabrikant: Schweizer
Model: 269C
Datum: dinsdag 27 mei 2008
Tijd (UTC): 13:40u
Locatie: Lelystad Airport,
Vluchtfase: Opstijgen
Oorzaak:
- Technisch
Slachtoffers
Bemanning (Ongedeerd): 2
Instructeur en leerling-piloot
Omschrijving
Een Hughes 269C helikopter begon na de landing zodanig te schudden dat, ondanks aanpassingen van het motorvermogen en verstellingen van de rotor, de bestuurders de controle over de helikopter verloren. De helikopter kantelde, waardoor de rotorbladen de grond raakten en de constructie van de helikopter werd ontzet. Beide inzittenden bleven ongedeerd; de helikopter raakte zwaar beschadigd.
De helikopter vertrok om 13.25 uur van Lelystad Airport voor het maken van een lokale trainingsvlucht. Het doel van de vlucht was het beoefenen van hoveren en taxiën, en het starten en landen van de helikopter in het circuit van Lelystad Airport. Aan boord bevonden zich een instructeur en een leerling-vlieger. De instructeur verklaarde dat er zich geen bijzonderheden hadden voorgedaan tijdens de voorbereiding van de vlucht, het opstarten van de helikopter en het eerste gevlogen circuit door de leerling.
Na het circuit te hebben gevlogen, landde de leerling de helikopter in een richting van 50 graden op het ‘helicopter aiming point’ (HAP). Na deze landing gaf de instructeur de leerling de opdracht opnieuw op te stijgen en boven het HAP 90 graden te draaien om vervolgens de helikopter weer aan de grond te zetten. Op dit moment stond de helikopter haaks op de richting van de start- en landingsbaan van Lelystad Airport. Ongeveer twee tot drie seconden na het op de grond zetten
begon de helikopter hevig te schudden. De instructeur nam onmiddellijk de controle over om te proberen de helikopter weer onder controle te krijgen. Het schudden werd echter zo heftig dat met het bedienen van de besturing de helikopter niet in bedwang kon worden gehouden. Uit de verklaring van de instructeur blijkt dat binnen vier seconden de helikopter, door de uit balans geraakte draaiende rotorbladen, kantelde, waardoor de bladen de grond raakten en de constructie van de helikopter geheel ontzet werd. Nadat de hoofdrotor tot stilstand was gekomen, konden beide inzittenden de helikopter ongedeerd verlaten.
Conclusie
De instructeur verklaarde dat hij het hevige schudden van de helikopter herkende als grondresonantie. Grondresonantie is het verschijnsel waarbij onbalans in de rotor ontstaat, doordat één van de bladen iets naar voren of naar achteren beweegt ten opzichte van de andere bladen. Hierdoor verschuift het zwaartepunt naar een punt buiten de rotoras, waardoor de helikopter gaat slingeren.
Grondresonantie kan worden gebroken door het verhogen van het motorvermogen in combinatie met het verstellen van de invalshoek van de rotorbladen. In e praktijk betekent dit dat men de helikopter direct van de grond wegvliegt (‘oppakt’). De instructeur verklaarde dat hij bij het overnemen van de besturing dit heeft geprobeerd. Dit had echter niet het gewenste effect en hij verloor de controle over de helikopter.
Vermoedelijk is een mankement aan één van de dempers ontstaan, waardoor een onbalans in de rotor de helikopter in een slingering heeft gebracht die voor de bestuurders niet meer beheersbaar was.
Links
Foto's (1)
