Het was prominent in het nieuws vorige week: zes potvissen gestrand op Texel, zes in Duitsland, en ook voor de Deense kust zijn ze gesignaleerd. Het lijkt erop dat er nog meer in de buurt zijn. Spijtig want overleven in onze wateren is voor potvissen geen sinecure; zeker niet als ze dicht tegen de kust zwemmen.
De vraag is dus : hoe houd je die potvissen weg bij de kust?
De Nederlandse Kustwacht gaat vanuit een NHV-helikopter tijdens reguliere vluchten in de gaten houden of er potvissen voor de kust zwemmen, zei een woordvoerder tegen RTL Nieuws. Worden ze gespot, dan probeert de Kustwacht ze weg te jagen van de kust.
Maar hoe doe je dat? "Een potvis is erg gevoelig voor druk, en ook voor lawaai", zegt Pierre Bonnet van Ecomare op Texel. "Als er een helikopter hangt tussen kust en potvis, zal het dier altijd wegzwemmen van het lawaai." Overigens zijn niet alleen helikopters, maar ook kleine vliegtuigjes extra aan het patrouilleren, zegt Bonnet. "Als ze wat zien, kunnen ze boten of helikopters naar die plek sturen."
Het is overigens niet makkelijk om te constateren of er een kudde potvissen onder je zwemt, Die grijze potvisruggen zijn vooral met dit grauwe weer nauwelijks te onderscheiden, zegt Bonnet. "Je let als Kustwacht doorgaans niet op grijze ruggen, maar meer op gekleurde bootjes. Je moet er echt een speciaal zoekbeeld voor ontwikkelen."
Volgens Ecomare is de kans reëel dat er nog meer potvissen in de buurt zijn. De aangespoelde dieren zijn alle waarschijnlijk afkomstig van één en dezelfde kudde, zegt Bonnet. En als ze eenmaal in de Noordzee zwemmen, lopen ze gevaar. "De Noordzee is een natuurlijke val voor dit soort walvissen. Die is samen met de Tasmaanse Zee verantwoordelijk voor 60 procent van alle walvisstrandingen."