Op de 17e Turkse IDEF (International Defense Industry Fair) in Istanboel van 22 tot 27 juli 2025 speelde TAI (Turkish Aerospace Industries) een thuismatch en presenteerde de voortgang van zijn twee lopende helikopterprojecten, de T625 Gokbey en de T925
T625 Gökbey helikopter
De T625 Gökbey is een 6-ton utility helikopter die veel gelijkenissen vertoont met de originele Leonardo AW139 / AW169. Turkije heeft door de gezamenlijke ontwikkeling met Leonardo van de T-129, op basis van de Leonardo A-129 Mangusta, veel ervaring opgedaan. De opvolger van de T-129, de ATAK-2 zal trouwens ook een volledige Turkse helikopter zijn die onderdelen zal gebruiken van de T625 Gökbey.
Op de IDEF beurs tekende de Turkse Defensie-industrie (SSB) een contract met TUSAŞ voor de productie van 57 T625 Gökbey Utility Helicopters. Deze lichte utility helikopters zijn bestemd voor Turkse luchtmacht. De leveringen starten naar verwachting in 2028. De tweemotorige helikopter van 6 ton kan 12 passagiers plus een bemanning van twee personen vervoeren en wordt aangedreven door de TEI-TS1400 Turboshaft Engine, speciaal ontwikkeld door TEI (TUSAŞ Engine Industries) voor de Gökbey.
De eerste vlucht van de T625, aangedreven door een TEI TS1400, vond plaats op 19 april 2023. Eerder had Turkije reeds 23 T625 helikopters besteld, waarvan de eerste Gökbey in oktober 2024 aan de luchtmacht werd geleverd.
De Gökbey en vooral de TEI-TS1400 Turboshaft Engine zijn het resultaat van het door de Turkse president Erdogan sterk gesteunde programma om de defensie-industrie meer onafhankelijk te maken van import. Turkije is het zevende land ter wereld die de technologie om helikopterturbines te ontwerpen en te bouwen zelf bezit.
T925 - 12-ton utility helikopter
De T925 werd voor het eerst publiek als mock-up getoond op de Parijse luchtvaartbeurs op Le Bourget in juni 2023. Maar het toestel heeft ondertussen een aantal wijzigingen ondergaan. Op IDEF was het tentoongestelde model voorzien van een volledig nieuwe romp, waardoor de T925 nu behoorlijk veel lijkt op een UH-60 Blackhawk. De staart is volledig herzien, aangezien de helikopter nu geen achterklep meer heeft, wat in de vorige configuratie wel het geval was.
De 12-ton zware utility-helikopter wordt momenteel aangedreven door twee TV3-117VMA-SBM1V turboshaftmotoren, geproduceerd door Motor Sich in Oekraïne. Een eerste productieorder voor de T925 is geplaatst en omvat de productie van acht van, die zullen worden geleverd aan het Directoraat-generaal van Bosbouw en zullen onder andere worden ingezet voor brandbestrijdingsoperaties.
TAI kondigde aan dat de eerste vlucht van deze nieuwe helikopter in Q4 2026 zal plaatsvinden.
Foto T625 © Tom Buysse - met onze dank