We horen allemaal wel eens de mythe van "would be helikopterspecialisten" dat een helikopter als een steen uit de lucht zou vallen mocht de motor uitvallen. Niets is minder waar en wij hebben in onze helikopters meer kans om een motorprobleem te overleven dan onze collega's in vliegtuigen.
Helikopters zijn er speciaal op voorzien om in geval van motorpech een goede kans te maken om de helikopter door middel van autorotatie van de hoofdrotorbladen op een veilige manier aan de grond te zetten; in sommige gevallen zelfs zonder noemenswaardige schade.
Een leerling-helikopterpiloot moet in zijn opleiding de autorotatie techniek aanleren en vele malen met zijn instructeur beproeven; zonder een goede manier van autorotatie krijgt de leerling-piloot geen licentie om de helikopter solo te besturen.
Een landing via autorotatie is soms ook nodig als de staartrotor niet correct meer functioneert en zodoende niet of niet meer voldoende kracht ontwikkeld om het koppel van de hoofdrotor te neutraliseren. Mocht de piloot dan niet in autorotatie gaan zou de helikopter al spinnend neerstorten.
In zo'n geval of in geval van een motorpech zal het motortoerental op een bepaald moment lager uitvallen dan de hoofdrotor en zal het vrijloopmechanisme de motor ontkoppelen van de hoofdrotor; nu kan de hoofdrotor onafhankelijk draaien van de motor.
Bij het uitvallen van de motor moet de piloot onmiddellijk zijn collectief verminderen en snelheid terugbrengen om de luchtweerstand op de hoofdrotorbladen te verminderen; de helikopter zal nu gaan dalen. Deze vermindering van luchtweerstand moet snel gebeuren om te vermijden dat het toerental van de hoofdrotor onder de kritische grenswaarde zou vallen. Hiervoor de piloot getraind om onmiddellijk te reageren bij uitval van de motor of de staartrotor.
Eenmaal in autorotatie is het belangrijk voor de piloot om de optimale parameters aan te houden voor snelheid, toerental van de hoofdrotor en daalwaarde, en ervoor te zorgen dat hij een goede landingsplaats uitkiest pal in de wind. Het toerental van de hoofdrotor is de kinetische energie die de piloot het vermogen zal geven om de op het einde bij de landing de daalsnelheid en voorwaartse snelheid te verminderen om na een laatste flare een veilige landing te maken.
Autorotatie lijkt dramatisch maar door het veelvuldig trainen worden onze helikopterpiloten ermee vertrouwd De eerste keren waren we allemaal wel zeer nerveus maar na de tiende maal begonnen we de theorie en de praktijk aan elkaar te koppelen en konden onze instructeurs ons wat meer vrijheid geven bij de oefening.
Hieronder een bijna perfecte autorotatie...hier kun je van leren!
Video:
