In juni 2018 bestelde Pakistan bij het Turkse 'staats'-bedrijf TAI 30 gevechtshelikopters van het type T129 ATAK voor een totaal bedrag van $1.5 miljard. De T129 ATAK is het resultaat van een joint venture tussen Leonardo en het Turkse TAI. De T129 wordt in Turkije bij TAI gebouwd op basis van de Leonardo A129 Mangusta.
De Turkse T129 is voorzien van LHTEC T800-4A en deze worden door LHTEC (Light Helicopter Turbine Engine Company), een 50/50% joint-venture tussen turbinefabrikanten Rolls-Royce en Honeywell, gebouwd. Maar om deze turbine aan het Turkse TAI uit te leveren is een exportvergunning nodig van de Amerikaanse overheid en deze vergunning is reeds meer dan 2 jaar geweigerd.
Onder president Trump hebben de Amerikanen Turkije op hun zwarte lijst voor militaire exportvergunningen geplaatst sinds Turkije een Russisch luchtafweersysteem van het type S-400 kocht. Daardoor is de verkoop van alle militaire technologie aan Turkije onder embargo geplaatst, ook de LHTEC turbines.
Turkije en Pakistan hebben elk op hun beurt gelobbyd om de Amerikanen te overtuigen deze levering toch te laten doorgaan maar het mocht niet baten. Bij het aantreden van President Biden hebben beide landen terug aangedrongen op de vrijgave van deze turbines maar blijkbaar houdt ook de nieuwe Amerikaanse regering voet bij stuk.
Pakistan zou nog steeds de Turkse T-129 gevechtshelikopters willen kopen maar zonder de LHTEC turbines moet het nog tot 2024/2025 wachten alvorens de Turken hun eigen TS14000 turbine kunnen inbouwen. Zolang willen de Pakistanen echter niet wachten en hebben in het aankoopcontract met TAI bedongen dat ze dan uit het contract kunnen stappen en de Chinese Z-20 helikopter kopen.
Nu is dat ook geen leuke optie voor de Amerikanen die dan de verkoop van een 60-tal turbines missen maar vooral ook Pakistan een relatie zien opbouwen met de Chinezen. Of dit een beter vooruitzicht is voor de US is de vraag. Of wil Amerika uiteindelijk proberen om Pakistan te overhalen om Amerikaanse gevechtshelikopters te kopen?
Het wordt dus afwachten of de Amerikanen hun Turkse Nato-bondgenoot nog veel verder op de proef zullen stellen. Turkije van zijn kant heeft versneld geïnvesteerd in zijn eigen militaire industrie en test intussen de eigen TS14000 turbine-motor (zie video hieronder). Zo wil het onafhankelijk worden van de US en de Nato-bondgenoten voor zijn militaire uitrusting.
Foto T129 copyrights: Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic license (Wikipedia).
Video:
