De ANWB Medical Air Assistance (MAA) vliegt in 2020 alweer 25 jaar rond in Nederland. Tijd om even terug te kijken naar de mijlpalen van deze levensreddende helikopterdienst.
Om de acute zorgverlening op locatie nog verder te verbeteren, startten de ANWB en het VU medisch centrum (VUmc) op 1 mei 1995 in Amsterdam een pilot waarbij met een helikopter niet alleen een verpleegkundige maar ook een trauma-arts naar de patiënt wordt gebracht. In Nederland was niet alleen de inzet van een helikopter nieuw, maar ook dat zich permanent een trauma-arts aan boord van de helikopter bevond, die ter plekke direct beschikbaar was voor hulp aan patiënten. De helikopter wordt daarom als snel ‘traumahelikopter’ genoemd.
Voor de pilot in 1995 werd het projectmanagement en een groot deel van de financiële middelen geleverd door de ANWB. Het VUmc leverde de medische crew en de helikopter, een Bolkow 105, en de piloten waren afkomstig van KLM/ERA. De roepnaam van deze eerste traumahelikopter werd ‘Lifeliner 1’. Om dit allemaal bij elkaar te brengen, richtte de ANWB een dochterbedrijf voor helikopterhulpverlening op: ANWB Medical Air Assistance (MAA).
In samenwerking met het Academisch Ziekenhuis Rotterdam (nu Erasmus MC) en een aantal subsidieverleners start de ANWB in augustus 1997 een tweede pilot: een tweede traumahelikopter vanaf Rotterdam Airport. Hiermee is de Lifeliner 2 geboren.
Op 18 december 2004 presenteert ANWB Medical Air Assistance drie gloednieuwe citroenvlindergele helikopters, type EC-135 die zullen worden ingezet om Mobiel Medische Teams te vervoeren.
In opdracht van en in samenwerking met het Traumacentrum Oost van het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen wordt in 2006 een nieuwe pilot gestart. Nu gaat het om een proef om het Mobiel Medisch Team ook in 's avonds en 's nachts van 19.00 tot 07.00 uur per traumahelikopter te vervoeren vanaf vliegbasis Volkel. Tijdens de pilot wordt onderzocht of een Mobiel Medisch Team ook in het donker op veilige wijze per helikopter naar de plaats van een ongeval kan worden gebracht. Als dat zo is, zou ook ’s nachts gebruik gemaakt kunnen worden van de helikopters. De resultaten van de proef zijn positief en worden in december 2007 aan het ministerie van VWS gepresenteerd.
Het ministerie van VWS besluit dat in het voorjaar van 2011 Nederland moet beschikken over een landelijk dekkend netwerk van 24/7 opererende MMT-stations. De voorbereidingen hiervoor bestaan onder andere uit een extra opleiding voor de piloten en de Hems Crew Members om ook in het donker veilig te kunnen vliegen en aanpassing van de helikopters. De vier traumacentra in Amsterdam, Rotterdam, Nijmegen en Groningen zorgen dat de huisvesting wordt aangepast voor een 24/7 dienstverlening.
Sinds 16 november 2016 verzorgt ANWB Medical Air Assistance in opdracht van en in samenwerking met RAV Fryslân de ambulancehelikoptervoorziening voor de Friese Waddeneilanden.
De 100.000ste MMT helikopteroproep sinds de start van de traumazorg door de lucht was dinsdag 11 februari 2020 een feit.
De traumahelikopter is in 2020 intussen 25 jaar in Nederland. In eerste instantie vlogen we met gehuurde helikopters van de KLM/ERA. Ondertussen hebben we ons eigen helikopterpark. We staan 24/7 klaar, hebben 38 piloten in dienst, 8 helikopters in eigen beheer, trekken jaarlijks 9.000 keer uit en vliegen we voor 4 traumacentra, de Regionale Ambulance voorziening Fryslân, voor (semi)overheden en voor evenementenorganisaties.
25 jaar traumahelikopters in Nederland, wij wensen de ANWB/MAA van harte proficiat!
Foto copyright: Bert Feikens, met onze dank voor de medewerking
Video:
