Op vrijdag 11 juni ging Lifeliner 5 officieel uit de lucht als coronahelikopter. De Lifeliner 5 was sinds 24 maart 2020 in bedrijf als vijfde helikopter van het Mobiel Medisch Team (MMT) van het Radboudumc. Vanwege het dalend aantal coronapatiënten is interregionaal intensive-care-vervoer over grote afstand niet meer nodig. De Lifeliner 5 wordt daarom niet meer ingezet als extra IC-transporthelikopter.
De laatste vlucht
Eerder, op 20 mei 2020, werd de Lifeliner 5 al eens uit de operatie genomen voor IC-patiënten. Toen leek het erop dat inzet voor lange-afstandsvervoer niet meer nodig was. Door de groeiende druk op de IC’s in de ziekenhuizen was het echter noodzakelijk om de Lifeliner 5 eind oktober 2020 toch weer in te zetten voor luchtvervoer van coronapatiënten op de intensive care.
Nu de druk op de IC’s sterk afneemt lijkt het erop dat de Lifeliner 5 niet meer ingezet hoeft te worden. Medisch coördinator MMT Geert-Jan van Geffen van het Radboudumc: ‘Door de tijdwinst ten opzichte van het wegvervoer konden we met de Lifeliner 5 meerdere patiënten per dag over grote afstand vervoeren. Nu de getallen van coronapatiënten een stevige daling laten zien, en de druk op de IC’s afneemt, is vervoer door de lucht niet meer nodig.’
Inzet Lifeliner
Het afgelopen half jaar werd de Lifeliner 5 ingezet vanuit Leeuwarden. ‘In totaal vervoerde de Lifeliner 5 en bemanning ruim 204 IC-patiënten binnen Nederland en daarbuiten. Hiermee heeft het de meeste IC-transporten door de lucht gedaan van heel Europa. De waarde van helikoptertransport voor vervoer van patiënten over lange afstand heeft zich in de afgelopen tijd zeker bewezen, aldus Geert-Jan van Geffen.
‘We willen de bemanning van ambulancehelikopter Medic01 bedanken voor hun inzet, en het gebruik van hun ‘homebase’ gedurende de afgelopen maanden in Leeuwarden. Ook het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding, RAV Fryslân, Defensie en de ANWB Medical Air Assistance (MAA) willen we bedanken voor de samenwerking. Als team hebben we samen een geweldige prestatie neergezet. We zijn er trots op dat we op deze manier onze bijdrage hebben kunnen leveren. Hopelijk is het niet meer nodig om de helikopter in te zetten voor transport van IC-patiënten en laten we de coronaperiode snel achter ons.
Van start tot einde
De Lifeliner 5 werd ten tijde van de toenemende vraag naar Mobiele Intensive Care Unit (MICU)-transport beschikbaar gesteld door RAV Fryslân en ANWB-MAA, en werd door de ANWB samen met het Radboudumc volledig ingericht voor het vervoer van coronapatiënten op de intensive care. De medische bemanning bestond uit leden van het reguliere MMT van het Radboudumc.
Lifeliner 5 heeft tijdens de eerste inzetperiode vanaf standplaats Volkel 66 coronapatiënten vervoerd. De patiënten kwamen vooral uit ziekenhuizen uit het zuiden van het land en werden naar het noorden van Nederland en naar Duitsland gebracht.
De Lifeliner 5 werd in oktober 2020 opnieuw ingezet voor luchtvervoer van coronapatiënten op de intensive care. Door de aanhoudende hoge graad aan coronabesmettingen duurde de inzet van de Lifeliner 5 langer dan verwacht en door het onderhoudsschema moest de toenmalige Lifeliner 5 naar de werkplaats voor jaarlijks onderhoud. Hierdoor werd de reserve-ambulancehelikopter, die ook werd gebruikt voor vluchten van en naar de Waddeneilanden ingezet als Lifeliner 5. De standplaats van de Lifeliner 5 verhuisde hiermee naar Leeuwarden, de basis van de reserve-ambulancehelikopter. Het Mobiel Medisch Team van het Radboudumc verhuisde mee naar Leeuwarden. Het afgelopen half jaar vloog de Lifeliner 5 met bemanning van de ambulancehelikopter Medic01 vanuit Leeuwarden en in tegenstelling tot in de eerste coronagolf werden nu door heel Nederland patiënten vervoerd.
Toegevoegde waarde
De inzet van de Lifeliner 5 was van grote toegevoegde waarde bij grotere afstanden en adhoc-situaties. Zo kon een coronapatiënt binnen een half uur worden opgehaald uit een regionaal ziekenhuis met een acuut IC-beddentekort, en lag deze patiënt 1,5 uur later op een andere Nederlandse IC.
Toekomst
Naast de efficiëntie en tijdwinst door de heli-inzet, is Van Geffen ook trots op het gehele team. ‘Met extra inzet van zowel, piloten, verpleegkundigen en artsen kon deze vliegoperatie op korte termijn worden uitgevoerd. Professionele zorg werd snel geleverd, op veilige wijze én onder niet al te makkelijke omstandigheden. Denk bij dat laatste aan de relatief beperkte ruimte, onaangename beschermende kleding met helm en maskers, en lastige communicatie via de microfoon. Want waar je meestal auditief wordt gewaarschuwd, kun je de patiënt – vanwege het heligeluid – alleen beoordelen via apparatuur. Ik ben er trots op dat we alle patiënten zonder noemenswaardige complicaties veilig hebben kunnen vervoeren, en ook heel belangrijk: zonder besmetting van teamleden.
We gaan onderzoeken hoe en onder welke voorwaarden de Lifeliner 5 in de toekomst gebruikt kan worden als transporthelikopter voor (IC-)patiënten, mocht zich onverhoopt nog een (IC-bedden)crisis voordoen.’
Feiten en cijfers
Inzet eerste periode: 24 maart 2020-20 mei 2020
Inzet tweede periode: 19 oktober 2020-11 juni 2021
Aantal vluchten tijdens de coronapandemie: 204. Waarvan 20 patiënten naar Duitsland, en 11 patiënten die vanuit Duitsland zijn teruggebracht naar Nederland.
De gemiddelde afstand per vlucht was 155 kilometer. In vergelijking met het transport over de weg heeft dat een tijdwinst opgeleverd van 1 uur en 19 minuten, per enkele reis.
In totaal is er bijna 32.000 kilometer gevlogen met een patiënt aan boord.
Bronvermelding: deze tekst verscheen eerder op de website van het Radboud medisch centrum.