In een representatief onderzoek over een periode van 10 jaar heeft de USHST (US Helicopter Safety Team) een analyse gemaakt in welke toepassing helikopters het meeste ongevallen maken.
Van Januari 2009 tot 2018 heeft de USHST meer dan 31 miljoen vlieguren geregistreerd. In deze periode gebeurden 1.298 ongevallen waarvan 209 met fatale afloop. Onderstaande tabellen vergelijken het totaal vlieguren per activiteit met het relatief aantal ongevallen.
| Activiteit |
% vlieguren |
% ongevallen |
Delta | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| Ambulance | 16 | 7 | +9% | beter |
| Politie / Waarnemers | 18 | 11 | +7% | beter |
| Sightseeing | 10 | 4 | +6% | beter |
| Offshore / Olie & Gas | 8 | 3 | +5% | beter |
| Niet gespecifieerd | 5 | 0 | +5% | beter |
| Brandbestrijding | 3 | 1 | +2% | beter |
| Externe lading | 5 | 4 | +1% | gemiddeld |
| VIP / business airtaxi | 4 | 3 | +1% | gemiddeld |
| Training / Opleiding | 17 | 18 | -1% | gemiddeld |
| Commercieel vervoer | 5 | 6 | -1% | gemiddeld |
| Constructiewerken | 2 | 4 | -2% | slechter |
| Plaatsen antennes | 4 | 16 | -12% | veel slechter |
| Private vluchten | 3 | 22 | -19% | veel slechter |
Het meest in het oog springende resultaat is dit van de private vluchten. Met slechts 3% van de vlieguren wordt relatief weinig privaat gevlogen maar met 22% van de ongevallen zijn er in verhouding zeven maal meer ongevallen met private vluchten. Er zijn dus 930.000 vlieguren in de private sfeer gevlogen waarbij 286 ongevallen gebeurden; dit is een ongeval om de 3.250 vlieguren. Bij de ambulancevluchten werden bijna 5 miljoen uren gevlogen en gebeurden er 90 ongevallen; dit is een ongeval om de 55.100 uren. De ervaren ambulancepiloten doen het dus 17 x beter dan de private piloten ondanks het feit dat ze veelal op onbekend terrein landen en soms in slechte weersomstandigheden vliegen.
Dit is een zeer verontrustende resultaat die aantoont dat er nood is aan constante opleiding na het behalen van de VFR-licentie.
Deze analyse toont ook aan dat constructiewerkzaamheden en het plaasten van antennes d.m.v. helikopters een gevaarlijke bezigheid is. Hoewel dit altijd door ervaren piloten wordt gevlogen zien we toch een hoog aantal ongevallen bij deze jobs.
| Activiteit |
% vlieguren |
% ongevallen |
Delta | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| Opleiding / Training | 17 | 7 | +10% | beter |
| Politie / Waarnemers | 18 | 11 | +7% | beter |
| Sightseeing | 10 | 4 | +6% | beter |
| Niet gespecifieerd | 5 | 0 | +5% | beter |
| Offshore / Olie & Gas | 8 | 4 | +4% | beter |
| Ambulance | 16 | 13 | +3% | beter |
| Brandbestrijding | 3 | 0 | +3% | gemiddeld |
| Externe lading | 5 | 3 | +2 | gemiddeld |
| VIP / business airtaxi | 4 | 5 | -1% | gemiddeld |
| Commercieel vervoer | 5 | 9 | -1% | slechter |
| Plaatsen antennes | 4 | 10 | -6% | veel slechter |
| Constructiewerken | 2 | 9 | -7% | veel slechter |
| Private vluchten | 3 | 25 | -22% | veel slechter |
De analyse bij de fatale ongevallen is niet significant anders dan bij het aantal ongevallen. De kans op overleven bij een crash met de helikopter bij het plaatsen van een antenne of andere construktiewerkzaamheden is beduidend lager dan bij andere helikopteractiviteiten.
Maar ook hier is de zijn de private vluchten, met 25% van de crashes bij slechts 3% van de vlieguren, de slechtste leerling van de klas. Dat de ervaring van de piloot een zeer belangrijke rol speelt bij het helikoptervliegen is hiermede eens temeer bewezen. Als we met examinatoren spreken, die de jaarlijkse profchecks afnemen van PPL(H) piloten, vertellen die ons dat er nogal wat piloten zijn die naar een profcheck komen met slecht een paar vlieguren in het afgelopen jaar. Dit was trouwens ook een van de oorzaken van het ongeval waarbij examinator Louis Janssens het leven liet. De PPL(H)-piloot in deze crash had in de 3 maand voor de crash slechts 42 minuten gevlogen; in de dertien jaar dat hij zijn PPL(H) vergunning had stonden er slechts 100 vlieguren in zijn vliegboek... Hier rijst natuurlijk ook de vraag hoe de piloot 13 maal een profcheck doorstond met vrij weinig vlieguren.
De conclusie van dit onderzoek is meer dan duidelijk: het aantal ongevallen in de private sfeer moet omlaag door ofwel niet meer te vliegen of beduidend meer te gaan vliegen en meer ervaring op te doen. Zowel practisch als theoretisch moeten we als PPL(H) piloten ons jaarlijks blijven bijscholen!