Bijna vijf jaar na de certificatie van de Bell 505 Jet Ranger door EASA werden we samen met een aantal andere geïnteresseerden afgelopen vrijdag door de vertegenwoordiger van Bell in België, Mark Laden, uitgenodigd voor de presentatie en testvlucht met de Bell 505 Jet Ranger.
Maar niet zomaar een Bell JetRanger. Het toestel was de allereerste Bell 505 die in België vloog uitgerust met de Garmin glass cockpit samen met een 2-assige autopilot.
De knappe helihaven van Spiere-Helkijn was het decor voor onze testvlucht en een ideaal vliegweer maakten de omstandigheden perfect om de Bell 505 toe te laten al zijn mogelijkheden te etaleren. En toegegeven de Bell 505 heeft heel wat mogelijkheden en kan de vergelijking met zijn voorganger de JetRanger 206 perfect aan.
De pre-flight van het toestel is vrij eenvoudig vooral omdat de technische aspecten van de Bell 505 in vrij ruime compartimenten zijn ingebouwd en makkelijk bereikbaar en te inspecteren zijn. Daarnaast is er ook een zeer ruim bagageruim waar je makkelijk 100kg cargo kun in onder brengen. In de cockpit passen zonder problemen 5 stevige volwassenen. Achterin is er voor de drie passagiers voldoende hoofdruimte en zorgen de vierpunts-gordels voor een adequate beveiliging.
Het opstarten is in tegenstelling tot de 'oude' JetRanger 206 geen risicovolle bedoening meer. Geen 'hot-starts' meer door minder ervaren piloten want het opstarten van de Safran Arrius 2R turbine wordt door de dual-channel FADEC (Full Authority Digital Engine Control system) volledig automatisch afgewerkt. De piloot moet alleen maar op de startknop drukken en de turbine start probleemloos en helemaal zelf op.
De collectieve besturing heeft twee standen voor de turbine, 'idle' en 'fly' die de bekende 'throttle' vervangen. Het kan niet veel simpeler en na enkele eenvoudige checks waren we klaar op op te stijgen. Ook dit was niet minder dan indrukwekkend. De Bell 505 met 5 stevige volwassenen en driekwart brandstof ging probleemloos aan 2000 ft recht omhoog... zonder enig vermogensprobleem.
Daarvoor zorgt de krachtige Safran Arrius 2R turbine, een 505 pk turbine die uitgerust is met een dual-channel FADEC (Full Authority Digital Engine Control system). Deze Arrius 2R is de jongste telg van de beproefde Safran Arrius turbinefamilie die bekend is voor een hoge betrouwbaarheid welke bij een mono-turbine natuurlijk een vereiste is. Ondanks de relatief zware belading had de Bell 505 constant reserve vermogen die door onze twee piloten werden uitgetest aan de hand van enkele acrobatics oefeningen. De Fadec van de Arrius 2R turbine liet de piloten toe om hun gang te gaan zonder ooit in de problemen te komen.
De Garmin 'glass panel' cockpit zorgt er intussen voor dat alle nodige informatie voor de piloot beschikbaar is. Even wennen voor de liefhebbers van de individuele ronde instrumenten van de vorige generatie maar de overstap was snel gemaakt. De Garmin glass cockpit is een geslaagde en intuitieve oplossing voor de Bell 505 JetRanger.
De zichtbaarheid uit de cockpit is top. Vergelijkbaar met de Airbus H120 maar beter dan de Robinson R66 en beter dan de Bell 206. En voor de achterste passagiers is het wegvallen van de middenconsole van de JetRanger 206 een gevoelige verbetering.
En toen keken we uit naar de test met de twee-assige Genesys autopilot. Als helikopterpiloten weten we allemaal dat je de cyclic nooit uit handen geeft maar ditmaal moest dit wel en we keken hier toch wat angstig naar uit. Maar ook hier maakte een eenvoudige druk op de knop een wereld van verschil en kon de piloot de cyclic risicoloos uit handen geven aan de auto-pilot.
Bij een twee-assige autopilot blijf je zelf wel in controle van het voetenstuur en de collectief maar intussen heeft Bell ook een 4-assige autopilot die de ganse besturing overneemt en die zelfs autonoom in hover kan blijven. Conclusie van de autopilot: simpel te gebruiken en zeker een goed hulp bij lange trajecten. En ook veilig als je eens onverwacht in een tijdelijke IFR situatie komt, omdat de autopilot je 505 'level' laat vliegen. De Genesys autopilot kost wel 90.000$ meerprijs maar is een waardevolle optie die zeker bij lange vluchten zijn waarde zal bewijzen.
Na deze testvlucht kwamen in veilig aan de grond op de helihaven van Spiere-Helkijn. En het uitschakelen was al even eenvoudige als het opstarten: de even de knop om, de FADEC doet de job en 30 seconden later konden we veilig de Bell 505 verlaten.
Conclusie:
Een perfecte vlucht die in alle aspecten onze verwachtingen overtrof maar vooral de eenvoud van de ganse besturing is ons bijgebleven. Wie vroeger drie handen nodig had om de Allison turbine van de 206 JetRanger starten doet dit nu met een simpele druk op de knop. De Bell 505 is sinds november 2017 door EASA gecertificeerd en is een volwaardige lichte mono-turbine helikopter met professionele capaciteiten.
De Bell 505 in de testuitvoering met de Genesys auto-pilot kost vandaag $1,75 miljoen, niet goedkoop maar 'value for money'. Liefhebbers van de mono-turbine Robinson R66 zullen wijzen op het behoorlijk prijsverschil maar zullen na een testvlucht toegeven dat de Bell 505 zich in een iets hoger segment positioneert. De Airbus H120 kostte $2 miljoen toen Airbus de productie ervan stopzette.
Klik hier voor de fotoreportage van deze testvlucht
Foto's © Tom Buysse