Het is nog maar een paar jaar geleden dat de ontluikende eVTOL industrie niet wist wat ze moest aanvangen met de $ miljarden die haar werden toegestopt. Niet alleen business angels en vermogende believers maar ook grote bedrijven vonden dat ze deze ongelooflijke opportuniteit niet aan zich mochten laten voorbijgaan en investeerden. Begin 2024 telden we niet minder dan 1.000 (e)VTOL-ontwerpen.
De vooruitzichten waren schitterend: de luchttaxi zou de verkeersindigestie in de grote wereldsteden oplossen. De elektrische VTOL zou dit doen op een ecologisch vriendelijke manier want geen uitstoot en ook bijna geen geluidsuitstoot. En toch...
Zoals steeds zijn er aan te mooie vooruitzichten ook wat donkere kantjes. De meest eenvoudige was de timing, 2023 zou het jaar worden van de doorbraak van de eVTOL en de luchttaxi in zowat alle grootsteden van de wereld. Niets is minder waar en de deadlines zijn intussen opgeschoven naar 2025-2030.
De certificatie door EASA en FAA blijkt duidelijk minder eenvoudig dan gedacht en buiten het Chinese EHang met de EH216 door het Chinese CAAC wist tot op vandaag niemand een eVTOL voor passagiersvervoer te laten certificeren.
En zijn we er klaar voor? Hebben we infrastructuur klaar om de 'duizenden' eVTOL's veilig te laten vliegen? Is de luchtverkeersleiding en zijn systemen er klaar voor? En is de reiziger er klaar voor? De vraag stellen is het antwoord kennen...
En de toestellen zijn die klaar? Misschien wel maar misschien ook niet. Een bekend aerodynamicus, professor Richard Brown, met 30 jaar ervaring in ontwerpen van helikopters en drones stelt dat nog een stevige en hobbelige weg moet worden afgelegd om de eVTOL's veilig te laten opstijgen, vliegen en landen. Bij het begin van de luchtvaart zijn tientallen toestellen gecrasht omdat we kennis en ervaring moesten opdoen. Dit tijdperk komt er nog aan voor deze nieuwe VTOL's want we hebben veel verschillende nieuwe types gebouwd, zoals quadcopters, octocopters, tiltcopters en andere combinaties, die allemaal verschillende aerodynamische eigenschappen hebben en waarmee we nog betrekkelijk weinig ervaring hebben.
En zoals steeds weet de beurs al deze vragen en risico's te vertalen in een economische waarde: de beurskoers. De aandelen van eVTOL-bedrijven - ooit heel hoog gewaardeerd - doen het vandaag veel slechter dan de markt en de investeerders worden veel voorzichtiger. Volocopter moet angstig financiering zoeken om niet failliet te gaan, ook Lilium praat met de Duitse deelstaat Beieren om geld los te krijgen. En de beurskoersen van Archer, Joby, Eve en Vertical zijn al lang geen sterren meer.
Is dit het einde van de eVTOL industrie? Nee, helemaal niet, integendeel maar zoals bij iedere startup-industrie - herinner je de internet zeepbubbel in 2000 - komt na de sterrenparade een herstructurering die de sector in alle aspecten zal consolideren en normaliseren en zal klaarstomen voor de technologische en economische realiteit. Jij en ik zullen binnen enkele jaren wel degelijk met een eVTOL kunnen meevliegen.
Naschrift 20 juni 2024
Goed nieuws voor Volocopter. Nadat de Duitse deelstaten en de federale regering niet bereid waren om Volocopter een lening te verschaffen heeft CEO Dirk Hoke nu bevestigd dat een aantal bestaande aandeelhouders hebben toegezegd om de nodige fondsen ter beschikking te stellen om de Volocopter te certificeren en op de markt te brengen.