Het zit er bovenarms op tussen Oekraïne en China.
In 2017 kocht het Chinese staatsbedrijf Skyrizon een meerderheidsparticipatie (80%) in het Oekraïense Motor Sich. Dit bedrijf was voor het uiteenvallen van de voormalige Sovjet-Unie het center of excellence voor vliegtuig- en helikoptermotoren. Dit bleef nog een tijdje voortduren na het Sovjet-tijdperk maar toen Rusland de Krim annexeerde en Oekraïne zich versterkte met Amerikaanse militaire steun was Rusland geen klant meer van Motor Sich.
Hoewel Motor Sich een uitgebreide kennis en ervaring bezit op gebied van luchtvaartturbines kan het op de wereldmarkt moeilijk concurreren met bedrijven zoals Safran, Pratt & Whitney, GE Aviation, Rolls Royce en Honeywell. Dat maakte dat de participatie van het Chinese Skyrizon de uitweg was om zowel financieel als commercieel terug een toekomst te hebben.
Maar de aandelen, die Skyrizon in 2017 kocht, werden 'bevroren' wachtend op de uitkomst van een onderzoek van de SBU (de Oekraïense geheime dienst). Intussen lanceerde Skyrizon een arbitragezaak tegen Oekraïne voor niet minder dan $3,5 miljard.
Intussen kwam ook voormalig Amerikaans president Trump tussen. Net voor zijn aftreden liet hij Skyrizon op de MEU-lijst plaatsen. Dit wil zeggen dat de US-regering in Skyrizon een bedrijf met militaire (Chinese) belangen ziet en daarom US-export naar dit bedrijf verbiedt. De US-regering zei dat ze de investering van een Chinees bedrijf in Motor Sich zag als een onaanvaardbaar risico omdat militaire technologie naar China zou verhuizen. En Oekraïne heeft de militaire steun van de USA nodig tegen buur Rusland en wou dit zeker niet tegenspreken.
De voorlopig laatste stap in deze saga kwam van de Oekraïense president, Volodymyr Zelensky, die eind januari 2021 sanctie's oplegde aan het Chinese bedrijf Skyrizon. Deze sancties blokkeren alle tegoeden en vermogens van Skyrizon in Oekraïne, beperkten de mogelijkheden van Skyrizon om verkooptransactie's te doen en blokkeert Skyrizon om kapitaal uit Oekraïne te halen. Dit alles voor een (eerste) periode van drie jaar.
Hoe het nu verder moet met Motor Sich is hoogst onzeker. Rusland heeft afgehaakt en bouwt nu zijn eigen luchtvaartturbines. Motor Sich wil ook overhauls uitvoeren op bestaande Russian Helicopters Mi-17V-5 maar ook daar ging Russian Helicopters zwaar tegen in.
De reddingsboei uit China die zowel technisch, commercieel als financieel voor een oplossing kon zorgen is nu minstens voor drie jaar aan de ketting en het is weinig waarschijnlijk dat dit nadien nog goed komt.
Ook over de eigen projecten, bijvoorbeeld de bouw van de eigen helikopter, de MSB-8 (voorheen Nadiya), is sinds lang geen info meer, zodat dit project vermoedelijk wegens gebrek aan financiële middelen in de koelkast zit. Zelf in de Westerse luchtvaartmarkt succesvol worden is niet direct een simpele oplossing gezien de bestaande concurrentie.
Motor Sich is/was tientallen jaren lang bouwer en hersteller van bijna alle turbines van de Oost-Europese helikopters. Maar het is weinig waarschijnlijk dat een van Westerse concurrenten een overname zal voorstellen gezien de geblokkeerde meerderheidsparticipatie van de Chinezen van Skyrizon.
En nu???...wordt ongetwijfeld vervolgd!
Hieronder een video met de presentatie van Motor Sich maar is wat moeilijk te verstaan...
Naschrift 12 maart 2021
Gisteren 11 maart 2021 heeft de Oekraïense National Security and Defense Council beslist dat Motor Sich wordt genationaliseerd en dat de benadeelde aandeelhouders (oa het Chinese Skyrison) zullen worden gecompenseerd. De aandeelhouders hebben reeds een claim van niet minder dan $3,5 miljard neergelegd. Meer over Motor Sich en de geschiedenis van deze aandeelhouderstwist - klik hier.
Video:
